Het is al weer anderhalf jaar geleden dat manlief en ondergetekende vanwege het werk naar Berlijn verhuisden. En het eind is nu dan in zicht. Wat een jaar had moeten duren, zijn er bijna twee geworden. En nog steeds ken ik Berlijn niet op mijn duimpje. Het is ook zo’n grote stad met zo veel bekende en minder bekende bezienswaardigheden! Omdat ik regelmatig vragen krijg van mensen die Berlijn gaan bezoeken over wat ze beslist niet mogen missen, heb ik een paar tips voor je op een rijtje gezet.
Berlin Ick liebe dir!
Vervoer
Alle grote bezienswaardigheden van Berlijn liggen binnen de stadsring.
Daarom tip 1: koop een dagkaartje voor de AB-zone van het openbaar vervoer aan één van de automaten (prijs 2018: 7 euro). Hiermee kun je zowel met bus, tram, Sbahn (Stadtsnellbahn) als Ubahn (metro) de stad onveilig maken. Maar let op: kom je toevallig aan op vliegveld Schönefeld, koop dan een ABC-kaartje (prijs 2018: 7,80) want dat vliegveld ligt net buiten de AB-zone. En de controleurs zijn streng!
Tip 2: wil je een goede indruk krijgen van wat Berlijn te bieden heeft, koop dan alsjeblieft geen duur ticket voor een touristische hop on/off bus, maar neem bus 100, dat kan gewoon met je dagkaart. Bus 100 komt langs de meeste grote attracties van Berlijn. En je kunt met je dagkaart nog steeds overal in- en uitstappen.
Ook leuk: de Ringbahn nemen. Deze Sbahn verbinding rijdt bovengronds een rondje om het centrum van Berlijn. Zo krijg je ook veel te zien! De 41 rijdt rechtsom, de 42 linksom. Uhh, of was het nu andersom …
Niet missen!
Allereerst de ‘usual suspects’ omdat die nu eenmaal niet gemist mogen worden:
- Brandenburger Tor, Holocaust Memorial, Unter den Linden.
- Reichstag (let op: voor een gratis bezoek aan de glazen koepel moet je je van tevoren online aanmelden. Doen, want dat is hartstikke leuk!).
- Berliner Dom (ook mooi van binnen, entree 2018: 7,00).
- Alexanderplatz, rode Rathaus en Fernsehturm (entree 2018: 15,50). De laatste is op de social media bekend als #thattoweragain …
- Berlijnse muur. De beste plek waar je het meest over de muur te weten komt, vind ik Bernauer Straße, maar ook East Side Gallery met zijn streetart is bezoek waard, en dan is er nog Checkpoint Charlie (vind ik een toeristische toestand, maar moet je eigenlijk wel gezien hebben).
- Potsdamer Platz, de high rise kantoren-hub van Berlijn met het Sony Center. Bezoek ook het Panoramapunkt (prijs 2018: 7,50). In 20 seconden met de lift naar 100 meter hoogte voor een fantastisch 360 graden uitzicht over Berlijn, met café.
- Gendarmenmarkt, voor mij persoonlijk het mooiste plein van Berlijn. Lekker met een leesboekje toeristen zitten kijken ;-)
- Museumeiland met de 5 topmusea van Berlijn.
- De Siegessäule midden in het park Tiergarten. Het beeld van Viktoria, godin van de overwinning, wordt door de Berliner Goldelse genoemd. Je kunt de toren beklimmen voor een prachtig uitzicht richting Brandenburger Tor (entree 2018: 3,00).
- Slot Charlottenburg met tuinen en park. Dit prachtige kasteel ligt iets buiten stadsring maar is een bezoek absoluut waard als je van mooi kastelen en parken houdt (U7 Richard Wagner Platz, plus 5 minuten lopen).
Wat nog meer in Berlijn?
Maar er is natuurlijk veel meer te zien in Berlijn! Een greep uit wat minder bekende bezienswaardigheden die ik persoonlijk de moeite waard vind.
- Sovjet momument Treptower Park. Indrukwekkend herdenkingsmomument midden in een mooi park aan de Spree.
S8/S9/S41/S42 Treptower Park. - Karl Marx Allee. Oost-Duitse pracht-architectuur naar Russisch voorbeeld. Ga vooral koffie drinken in het oude DDR-café Sybille.
Tussen U5 Strausberger Platz en U5 Frankfurter Tor.
- Bergmann Kiez en Marheineke Markthalle. Super gezellige wijk in Kreuzberg, leuke winkeltjes, en een leuke niet te grote markthal voor de lekkerste delicatessen.
U7 Gneisenaustraße.
Markthalle Neun in Kreuzberg met de Streetfood-Thursday van 17-22 uur is trouwens ook leuk (U1/U3 Görlitzer Bahnhof). - Trödelmarkt (rommelmarkt) op de ‘Boxi‘, Boxhagener Platz in Friedrichshain (alleen zondag). Of één van de vele andere Trödelmärkte die er in de weekenden zijn, zie hier de top 10.
U1/U3 Warschauer Straße of U5 Frankfurter Tor. In beide gevallen nog 5-10 minuten lopen. Of neem bus 240/N40. - Tempelhofer Feld. Vroeger een vliegveld, nu een enorm vrijetijdspark. Als je toevallig een fiets hebt gehuurd, dan moet je hier echt even heen, lekker trappen over de voormalige landingsbaan. Hopelijk met wind mee.
U6 of S41/S42 Tempelhof. - Hackesche Höfe. Een complex van hofjes met de leukste kunstzinnige winkeltjes.
S5/S7 Hackescher Markt of U8 Weinmeisterstraße. - Gedächtniskirche, Bikini en KaDeWe. De kerk is zwaar beschadigd door de WO2 bombardementen en als monument behouden.
De Bikini is een verzameling van concept stores, plus een streetfood plein genaamd ‘Kantini‘ met uitzicht op de dierentuin van Berlijn. Het complex staat tegenover de Gedächtniskirche.
Decadent shoppen (of wellicht liever window-shoppen) doe je een stukje verderop in de Tauentzienstraße in de KaDeWe. Moet je toch een keer gedaan hebben in je leven.
Tussen U1/U2/U3/U4 Wittenbergplatz en U2/U9/S5/S7 Zoologischer Garten.
- Shoppen? Behalve de genoemde KaDeWe en de beroemde Kurfürstendamm (U1/U9 Kurfürstendamm) met de sjieke winkels, is er ook de ‘upper East’ Friedrichstrasse (S1/S2/S25/S5/S7/U6 Friedrichstraße), vind je buiten het toeristische gebeuren de Schlossstrasse (U9 Schloßstraße), en de vele, vele winkelcentra in de meeste wijken. Vermeldenswaard zijn de Mall of Berlin bij de Potsdamer Platz, en de Alexa bij de Alexanderplatz.
Zelf ga ik liever naar kleinschaliger winkelcentra, zoals de Arcaden vlak achter de Potsdamer Platz. Of lekker neuzen in de aparte winkeltjes in de wijk Prenzlauer Berg. En de noordoost-kant van Mitte (boven de Spree, hoek Torstraße / Weinmeisterstraße) is ook erg leuk om doorheen te dwalen.
En wat vindt Con nog meer leuk?
Oké, dan geef ik je nog een lijstje met dingen die ik zelf onmiddellijk zou gaan doen als ik (weer) in Berlijn ben. Mijn persoonlijke keuze dus.
- Op zondag naar het Mauerpark voor de straatartiesten en de karaoke. En de Trödelmarkt. En de streetfood-kraampjes. Gaan dus!
U2 Eberswalde Straße. - ‘s Avonds aan de Spree dansen achter het museumeiland bij Strandbar Mitte aan het Monbijou Park. Met een niet-koolhydraatarme Aperol Spritz in de hand :-) . Alleen open in de zomer natuurlijk. Het zijn zogenaamde drop-inn cursussen, dus je kunt – als er plaats is – ter plekke besluiten mee te doen. Dat meedoen kost 4 euro, toekijken is gratis.
S5/S7 Hackescher Markt, plus 5 minuten lopen. - Een Biergarten bezoeken. Er zijn er velen in Berlijn, een (niet volledig) overzicht heb ik je al eerder gegeven.
- Op Yogi jacht. Je vindt deze mannetjes van wijnkurken sinds 2012 op veel straatnaambordjes. Dit anti-geweld initiatief is gestart door een yogaleraar, die iedereen die een yogapose kent, uitnodigt om een yogamannetje te maken en te plaatsen. Het is een sport om ze te zoeken! Als je er eentje ziet, dan brengt hij je vreugde en geluk.
- Doe als een Berlijner en ontbijt buiten de deur in één van de talloze cafés die Berlijn rijk is. In de weekenden worden er veel ontbijtbuffetten aangeboden. Vooral in de wijken Mitte (het deel aan de noordkant van de Spree, aan de zuidkant is het toeristischer), Prenzlauer Berg en Friedrichshain vind je heel veel leuke plekken om te ontbijten.
- Doe als een Berlijner en eet sowieso veel buiten de deur! Over het algemeen is dat prima betaalbaar, en zoals overal kun je het zo duur maken als je zelf wilt. Neem wel genoeg cash mee, je kunt hier lang niet overal met pin betalen.
Een overzicht van mijn favoriete restaurants en cafés in Berlijn vind je hier.
Buiten het centrum
Heb je meer tijd, dan zijn de volgende dingen ook de moeite waard:
- Potsdam. Wat een prachtige stad!! Als je van mooie oude gebouwen en parken houdt, dan moet je echt een dagje Potsdam doen. Belangrijkste bezienswaardigheden: Slot en park Sanssouci, Belvedere op de Pfingstberg, Hollandse wijk (jawel, waar Sinterklaas in december ook op bezoek komt), Alexandrowka (Russische kolonie). Je kunt er met de S7 heen (let op: ABC-dagkaart noodzakelijk).
- Müggelsee. Kom je in de zomer en heb je zin om te zwemmen, ga dan niet naar een zwembad, maar doe zoals alle Berlijners doen en ga naar één van de vele meren met strandjes. De Müggelsee is de grootste en erg geliefd bij de Berlijners zelf. Tram of buslijn 61.
- Concentratiekamp Sachsenhausen bij Oranienburg, 35 kilometer buiten Berlijn-centrum. Inzicht in één van de meest gruwelijke perioden in de Duitse geschiedenis. Entree gratis, in de winter op maandag gesloten.
S1 richting Oranienburg (let op: ABC-kaartje), dan nog 20 minuten lopen. - Geallieerden museum in Dahlem. Heb je interesse in de historische Berlijnse luchtbrug die het geïsoleerde deel van Berlijn in 1948/1949 bevoorraadde, dan moet je hier heen. Leuk detail: hier vind je het laatste originele controlepost-gebouw van Checkpoint Charlie. Entree gratis, maandag gesloten.
U3 richting Krumme Lanke, uitstappen op Oskar Helene Heim.
En nee, dit is lang niet alles. Want je hebt nog de botanische tuin, de wijk Köpenick, het middeleeuwse Nicolaiviertel midden in de city, het ‘Insel der Liebe‘ in de Spree, het DDR-museum, de citadel in Spandau, het Pfaueninsel in de wijk Wannsee, de Wannsee zelf, de mega boekenwinkel Dussmann, de Berliner Unterwelten, Gärten der Welt, de Oberbaumbrücke, het Technik Museum, de kersenbloesemallee in de lente in Lichterfelde, de überhippe Monkey Bar, en, en, en …
Te veel om op te noemen. En zelfs als je twee jaar in Berlijn zit, heb je nog lang niet alles gezien…
Knolselderijburgers van Simply Keto
En dan heet deze blog ‘knolselderijburgers’ … want Con-serveert is toch nog steeds een foodblog en geen toeristische reisblog. En wil je een typisch Berlijns recept, dan ben ik toch bang dat het vlees wordt. Had ik het Currywurst-museum al genoemd? Nee alle gekheid, het Berlijnse tintje aan mijn vegetarische recept komt van mijn favoriete keto-café in Berlijn, wiens recept de basis is voor deze eenvoudige maar oh zo lekkere knolselderijburgers. Ik eet deze veggieburgers met gekookte broccoli en een gebakken ei, om het gerecht simpel en lekker koolhydraatarm te houden. Ideaal voor een balansdag!
Dan nu eens een vraag aan jou!
Heb jij nog leuke tips voor een bezoek aan Berlijn?? Dan zou ik het heel leuk vinden als je die met mij en de rest van de wereld wilt delen, dus laat gerust een commentaar achter!
Koolhydraatarme knolselderijburgers
Dit heb je nodig
- 200 gr knolselderij
- 2 eieren
- 2 tl psylliumvezels
- 1 bosuitje
- gemalen chilivlokken naar smaak
- versgemalen zout en peper
Zo maak je het
- Maak het bosuitje schoon en snijd het in ringetjes. Rasp de knolselderij grof.
- Kluts de eieren met de chilivlokken, zout en peper los in een kom. Voeg knolselderij, bosui en psyillium toe en meng het geheel goed.
- Verhit wat kokosolie in een koekenpan en schep zes niet te grote bergjes van het knolselderijmengsel in de pan, druk iets plat. Bak de knolselderijburgers aan beide zijden zo’n vier minuten per kant bruin en gaar.
Tips
- Lekker met broccoli of gebakken champignons en een gebakken ei.
Smaken verschillen … stem hier op dit recept:
( 1 stemmen. Gemiddeld: 5,00/5)
Laden...
